Giáo trình xử lý tín hiệu y sinh/ Nguyễn Thanh Hải, Nguyễn Thanh Nghĩa. — TP. Hồ Chí Minh: Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, 2025
CHƯƠNG 1: TÍN HIỆU TƯƠNG TỰ VÀ RỜI RẠC
1.1. GIỚI THIỆU
Chương này trình bày tóm tắt về khái niệm các loại tín hiệu nói chung cũng như khái niệm cơ bản về tín hiệu y sinh. Chúng ta cũng biết rằng trên thực tế thì các tín hiệu là liên tục. Tuy nhiên, máy tính và các hệ thống vi điều khiển thì chỉ xử lý các tín hiệu rời rạc. Do vậy, lý thuyết về chuyển đổi tín hiệu tương tự sang tín hiệu số cũng sẽ được trình bày khái quát ở trong chương này. Ngoài ra, các phương pháp tính toán đơn giản đối với các tín hiệu cũng sẽ được giới thiệu. Từ đó, người đọc sẽ có những khái niệm cơ bản để tiếp cận những nội dung ở các chương tiếp theo.
1.2. ĐỊNH NGHĨA TÍN HIỆU
Trong xử lý tín hiệu y sinh, tín hiệu là hiện tượng vật lý mang thông tin về một quá trình hoặc hệ thống sinh học. Tín hiệu là bất kỳ một đại lượng nào có thể đo được mà đại lượng đó thay đổi theo thời gian hoặc không gian, chẳng hạn như điện áp, dòng điện, nhiệt độ, áp suất hoặc tần số.
Thông thường, tín hiệu được thu thập bằng cách sử dụng cảm biến và các thiết bị chuyển đổi hiện tượng vật lý thành tín hiệu điện. Từ đó, tín hiệu điện này có thể được ghi và xử lý cho những mục đích khác nhau. Ví dụ, một thiết bị điện tâm đồ (ECG) ghi lại hoạt động điện của tim, trong khi một thiết bị điện não đồ (EEG) ghi lại hoạt động điện của não.
Sau khi được thu thập, tín hiệu có thể được xử lý và phân tích bằng các kỹ thuật khác nhau để trích xuất thông tin hữu ích. Ví dụ, tín hiệu có thể được lọc để loại bỏ nhiễu, phân đoạn để trích ra các đặc trưng cụ thể và được biến đổi sang miền khác, chẳng hạn như miền tần số, để phát hiện các thông tin ẩn trong tín hiệu mà ở miền thời gian không thể nhìn thấy được.
Tóm lại, tín hiệu là hiện tượng vật lý mang thông tin về một quá trình hoặc hệ thống sinh học. Tín hiệu được thu thập bằng cảm biến và các thiết bị, sau đó được xử lý và phân tích để trích xuất thông tin hữu ích để chẩn đoán, điều trị và nghiên cứu trong lĩnh vực xử lý tín hiệu y sinh.
