I. VẬT LIỆU VẼ, DỤNG CỤ VẼ VÀ CÁCH DÙNG
MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU
Biết cách chọn các vật liệu vẽ phù hợp.
Nắm vững chức năng của các loại dụng cụ vẽ.
Biết cách sử dụng đúng và thành thạo các dụng cụ đó.
Để thiết lập các bản vẽ kỹ thuật theo phương pháp truyền thống (vẽ tay với các dụng cụ vẽ), nhất thiết phải sử dụng các vật liệu và các dụng cụ vẽ chuyên dùng. Việc lựa chọn vật liệu vẽ đúng yêu cầu và sử dụng các dụng cụ vẽ đúng cách sẽ cho ta những bản vẽ có chất lượng tốt và giúp nâng cao năng suất về.
1.1. VẬT LIỆU VẼ
Các vật liệu thường dùng để thiết lập bản vẽ kỹ thuật gồm có: giấy vẽ, bút chỉ các loại, tẩy, giấy ráp, đính mũ hoặch băng dính… Cần chuẩn bị đầy đủ các vật liệu này trước khi tiến hành thiết lập bản vẽ.
1.1.1. Giấy vẽ
Các bản vẽ tỉnh được vẽ trên loại giấy trắng, có độ dày và độ cứng vừa đủ để dễ bảo quản và khi tẩy xoá không bị sờn hoặc rách. Đối với loại giấy này có thể dùng chỉ hoặc mực đen để vỡ.
Các bản vẽ phác thường dùng loại giấy mềm, có kẻ ô (giấy vở học sinh) để thuận tiện cho việc dựng hình. Thường dùng chì đen để vẽ phác.
Các bản can dùng loại giấy bóng mờ (giấy can) và dùng mực đen để sao chép (can) các hình vẽ từ bản vẽ gốc.
1.1.2. Bút chì
Bút chì có nhiều loại khác nhau: vỏ bằng gỗ, bằng nhựa hoặc kim loại; lõi chì gắn cố định với vỏ (gỗ) hoặc lõi chỉ rời (hình 1.1). Nên dùng loại bút chì bấm có lõi chỉ rời để thuận tiện cho việc thay thế hoặc mài nhọn.
Lõi chỉ có độ cứng khác nhau: loại cứng có ký hiệu là H, loại mềm ký hiệu là B, loại trung bình ký hiệu là HB. Chữ số đứng trước các ký hiệu H (2H, 3H…) và B (2B, 3B…) chỉ độ cứng hoặc độ mềm của lõi chì. Trong vẽ kỹ thuật nên dùng lõi chỉ HB để vẽ phác và lõi chì B hoặc 2B để tô đậm bản vẽ. Các lõi chỉ có đường kính nhỏ (0,2-0,5mm) dùng cho các bút chỉ kim không cần mài nhọn khi vẽ, các lỗi chỉ có đường kính lớn cần luôn mài nhọn bằng giấy ráp khi dùng.
1.1.3. Các vật liệu khác
Gồm có: tẩy, giấy ráp, dình mũ hoặc băng dính, dao trổ, bút phủ…
– Tẩy: Nên dùng loại tẩy chì mềm để khi dùng không làm sờn giấy vẽ.
– Giấy ráp: Dùng loại mịn để mài nhọn đầu các lõi chỉ có đường kính ≥ 1mm.
– Đỉnh mũ, băng dính: Dùng để cố định tờ giấy vẽ trên ván vẽ trước khi tiến hành các thao tác về,
– Dao trổ: Dùng để xén tờ giấy vẽ theo đúng khuôn khổ đã quy định.
– Bút phủ: Dùng để xoá các nét vẽ bằng mực.
1.2. DỤNG CỤ VẼ VÀ CÁCH DÙNG
Các dụng cụ vẽ thông dụng nhất gồm có: ván vẽ, thước chữ T, bộ thước ê-ke, com-pa, bút kim, thước cong, các loại thước lỗ…