Giáo trình trình bày những kiến thức và kỹ năng cơ bản nhằm phục vụ cho việc chăm sóc điều trị, điều dưỡng như chăm sóc tiêu hóa và bài tiết chăm sóc vết thương, băng bó và việc dùng thuốc cho người bệnh.
Bài 1
THĂM KHÁM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG THẬN VÀ TIẾT NIỆU
MỤC TIÊU
1. Trình bày được các triệu chứng cơ năng của thận và hệ tiết niệu
2. Thực hiện được cách khám lâm sàng thận và tiết niệu
1. SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU
1.1. Thận
Bình thường ở người có hai thận nằm ở hố sườn thắt lưng, sau phúc mạc. Thận người lớn hình bầu dục, dài 12cm, rộng 6cm, dày 3cm, nặng 130-150 gram.
Thận có liên quan cực trên với xương sườn 11-12, phía trước liên quan tới phúc mạc và các tạng trong phúc mạc.
Thận được bọc trong một bao sợi, cấu tạo thận gồm hơn một triệu đơn vị Nephron. Mỗi Nephron bắt đầu từ cuộn mao mạch trong bao Bowman.
Cầu thận có chức năng lọc, các ống lượn và quai Henle có chức năng tái hấp thu và bài tiết. Các ống này họp lại đổ vào ống góp, cuối cùng đổ vào tiểu đài thận.
Thận ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không thể cô đặc nước tiểu một cách có hiệu quả. Vì vậy màu sắc nước tiểu có màu vàng nhạt hay trong.
Trẻ sơ sinh và trẻ em bài tiết một lượng nước tiểu 400 đến 500 ml mỗi ngày. Trẻ lớn và người lớn thường tiểu khoảng 1500-1600 ml một ngày. Thận cô đặc nước tiểu rất hiệu quả nên nước tiểu có màu hổ phách.
Đài bể thận:
+ Đài bể thận tạo thành khoang hứng và chứa nước tiểu liên quan với cuống thận.
+ Hệ thống đài thận: các đài nhỏ tiếp từ hai hay nhiều gai thận và đổ vào 2-3 đài lớn trên, giữa và dưới. Các đài lớn đổ vào bể thận.
