Chương 1
ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TÂM LÝ HỌC TUYÊN TRUYỀN
I. KHÁI NIỆM TÂM LÝ HỌC TUYÊN TRUYỀN
1. Tâm lý học tuyên truyền trong hệ thống chuyên ngành tâm lý học
Tâm lý học là khoa học nghiên cứu về đời sống tinh thần của con người. Nhiệm vụ của tâm lý học là nghiên cứu sự nảy sinh, phát triển, diễn biến của các hiện tượng, quá trình, trạng thái, thuộc tỉnh, quy luật tâm lý của con người.
Về bản chất, tâm lý người là một sản phẩm mang tính xã hội lịch sử, là sự phản ánh hiện thực khách quan thông qua cơ chế hoạt động của bộ óc. Nói cách khác, tâm lý là sự phản ánh hiện thực khách quan thông qua lăng kính chủ quan của mỗi người. Lăng kính chủ quan của con người, đó là trình độ, kinh nghiệm, phong tục tập quán, thói quen, phẩm chất, năng lực… tạo nên cái chung và riêng trong tâm lý cá nhân và nhóm. Chính vì vậy, khi đứng trước một con người, một sự việc không phải bao giờ mọi người cũng có nhận xét giống nhau.
Kết quả nghiên cứu về tâm lý học được vận dụng vào nhiều ngành khác nhau trong đời sống xã hội, đặc biệt là những ngành có đối tượng trực tiếp là con người như: giáo dục, quân sự, hoạt động thương mại, công tác tư tưởng…
Để đáp ứng yêu cầu của cách mạng trong thời kỳ mới, thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, con người phải nâng cao các năng lực cảm giác, tri giác, tư duy, tưởng tượng… đây là những yêu cầu khách quan đồng thời cũng là động lực thúc đẩy sự ra đời, phát triển của các chuyên ngành tâm lý học.
a. Tâm lý học đại cương
Đây là ngành tâm lý có đối tượng nghiên cứu là những hiện tượng, những quy luật tâm lý với tư cách là một hiện tượng tỉnh thần do thế giới khách quan tác động vào não con người sinh ra. Tâm lý học đại cương nghiên cứu sự hình thành, vận hành và phát triển của hoạt động tâm lý, nhiệm vụ của nó là nghiên cứu bản chất hoạt động của tâm lý, các quy luật nảy sinh và phát triển tâm lý, cơ chế diễn biến và thể hiện tâm lý, cụ thể là:
Xác lập một hệ thống khái niệm, phạm trù thuộc lĩnh vực tâm lý học.
Phát hiện các quy luật hình thành, phát triển và diễn biến của các hiện tượng tâm lý của người và động vật.
Do vậy, tâm lý học đại cương là cơ sở cho việc nghiên cứu các chuyên ngành tâm lý khác.
Những kiến thức về cảm giác, tri giác, trí nhớ tưởng tượng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực. Trong quân sự, để ngụy trang, chống lại sự phát hiện của kẻ thù, người ta có thể vận dụng các quy luật về tính lựa chọn của tri giác.
