Phần một. THUỶ TÌNH HỌC
Chương 1. TÍNH CHẤT VẬT LÝ CƠ BẢN CỦA CHẤT LỎNG VÀ KHÁI NIỆM VỀ CHẤT LỎNG LÝ TƯỞNG
Trong chương này giới thiệu một số tính chất dễ nhận biết, các tính chất vật lý cơ bản của chất lỏng như: khối lượng riêng, trọng lượng riêng, tính nén ép, tính giãn nở vì nhiệt, tính nhớt và tính căng mặt ngoài của chất lỏng. Đồng thời đưa ra khái niệm về chất lỏng lý tưởng để làm cơ sở cho việc nghiên cứu các chương tiếp theo.
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ CƠ BẢN CỦA CHẤT LÒNG
1. Một số tính chất dễ nhận biết
– Tính liên tục: vật chất được phân bố liên tục trong không gian.
– Tính dễ di động: do lực liên kết giữa các phần tử chất lỏng rất yếu, ứng suất tiếp (nội ma sát) trong chất lỏng chỉ khác 0 khi có chuyển động tương đối giữa các lớp chất lỏng.
– Tính chống kéo và cắt rất kém do lực liên kết và lực ma sát giữa các phần tử chất lỏng rất yếu.
– Tĩnh đính ướt theo thành bình chứa chất lỏng.
2. Khối lượng riêng và trọng lượng riêng
Khối lượng riêng: là khối lượng của một đơn vị thể tích chất lỏng, ký hiệu là p; p=M/W (kg/m³) (1-1)
trong đó: M – khối lượng chất lỏng (kg) W – thể tích chất lỏng có khối lượng M (m³)
– Trọng lượng riêng: là trọng lượng của một đơn vị thể tích chất lỏng, ký hiệu là: y; y=G/W (N/m³; KG/m³) (1-2)
Quan hệ giữa p và y. y= pg; g = 9,81 m/s²
Lưu ý: Khối lượng của chất lỏng là một đại lượng không thay đổi còn trọng lượng của chúng thì phụ thuộc vào vị trí của nó.
3. Tính nén ép và tính giãn nở vì nhiệt
– Tỉnh nén ép: Biểu thị bằng hệ số nén ép (β). Hệ số nén ép là số giảm thể tích tương đối của chất lỏng khi áp suất tăng lên một đơn vị:
