CHƯƠNG I. THÔNG TIN VÀ VAI TRÒ CỦA THÔNG TIN KINH TẾ
Đ1. Thông tin và vai trò của thông tin
Cho tới đầu thế kỷ XX, để liên lạc với nhau, người ta vẫn chỉ sử dụng các hệ thống ký hiệu như âm thanh, hình ảnh và chữ viết… Trong nửa cuối thế kỷ XX, kỹ thuật số (Digital Technique) trên cơ sở hệ nhị phân (binary system) dùng hai chữ số 0 và 1 mà mỗi số đó gọi là một bịt, 8 bit gọi là một byte bắt đầu phát triển và hoàn thiện dần. Hình ảnh, chữ viết, con số, âm thanh và các ký hiệu khác đều được số hoá thành các nhóm bít điện tử, các bịt này dùng để ghi lại, lưu giữ trong môi trường tử được truyền đi và đọc bằng điện tử, tất cả đều được thực hiện với tốc độ ánh sáng (300 nghìn km/giây).
Kỹ thuật số được áp dụng trước hết vào máy tính điện tử, tiếp đó sang các lĩnh vực khác như điện thoại di động, thẻ tín dụng… Việc áp dụng kỹ thuật số có thể coi là một cuộc cách mạng vĩ đại trong lịch sử nhân loại, gọi là cuộc cách mạng số hoá (digital revolution) nó mở ra kỷ nguyên số hoá (Digital Age).
Nhân loại đang sống trong thời kỳ tin học hoá xã hội, khác biệt về chất so với các thời kỳ trước. Quá trình tin học hoá xã hội bắt đầu bùng nổ, nhanh chóng mang tính chất toàn cầu sau khi Internet ra đời.
Trong bối cảnh ấy, hoạt động kinh tế nói chung và thương mại nói riêng, kể cả khâu quản lý cũng chuyển sang dạng số hoá, khái niệm thương mại điện từ dần dần hình thành, và ứng dụng thương mại điện tử ngày càng mở rộng.
1.1. Tầm quan trọng của thông tin trong tổ chức
Từ những năm 80 của thế kỷ XX trên thế giới đã bắt đầu thấy rõ tầm quan trọng của thông tin trong các tổ chức. Theo tạp chi Telecommunications cuối thế kỷ XX mỗi ngày giới kinh doanh Mỹ sản sinh ra gần 600 triệu trang dữ liệu tin học, 235 triệu tờ photo copy và 76 triệu thư tín, họ còn cho biết thêm rằng có 21 tỷ trang giây tờ được chứa trong các ngăn kéo và hàng năm lượng thông tin này tăng 25%. Năm 1986, Richard Mason (giáo sư về hệ thống thông tin, Đại học Southern Methodist và là nhà tư vấn cho các hãng lớn ở Mỹ và Canada) đã viết:
“Ngày nay trong các nước phương tây, số lượng nhân viên thu thập, xử lý và phân phối thông tin nhiều hơn số lượng nhân viên ở bất cứ một nghề nào khác. Hàng triệu máy tính được lắp đặt trên thế giới và nhiều triệu km cáp quang, dây đẫn và sóng điện từ kết nối con người, máy tính cũng như các phương tiện xử lý thông tin lại với nhau. Xã hội của chúng ta thực sự là một xã hội thông tin, thời đại chúng ta là thời đại thông tin”.
1.2. Đầu tư ngày càng lớn cho lao động trí tuệ
Trong suốt thế kỷ XIX và nửa đầu thế kỷ XX các nhà doanh nghiệp tập trung những nỗ lực của họ vào việc tự động hoá những công việc thủ công thông qua các máy móc năng lượng và tự động hoá cơ khí, còn từ những năm 50 thế kỷ XX trở lại đây và trong tương lai nhiều chục năm nữa họ tập trung sức lực vào việc tạo ra những trợ giúp cho lao động trí tuệ. Mức đầu tư cho công nghệ thông tin trên đầu mỗi nhân viên cô còn trắng tăng rất nhanh, ở Mỹ chẳng hạn, tăng từ 5000 USD/năm/nhân viên 1984 đến 30000 USD/năm/nhân viên 1999.
Sự đầu tư cao cho lao động trí tuệ còn có thể dễ dàng nhận thấy được khi những sản phẩm trợ giúp thông tin và trí tuệ xuất hiện ngày một nhiều trong các văn phòng. Những hệ quản lý cơ sở dữ liệu, phần mềm thế hệ thứ tư, Fax, hệ chuyên gia, vệ tinh viễn thông và tin học là những công cụ xử lý thông tin mà các tổ chức hiện đại đã và đang sử dụng hàng ngày với tốc độ phát triển chóng mặt và mạnh mẽ. Có thể lấy một vài số liệu chứng minh cho nhân định này như sau. Chỉ trong lĩnh vực vi tính, tờ Business Week thống kê rằng ở Mỹ doanh số bán máy vi tính tăng từ 3,1 tỷ USD năm 1982 lên 7,4 tỷ năm 1984 và lên 14,5 tỷ một năm sau đó.
