Chương 1. NHỮNG KIẾN THỨC CHUNG VỀ NGHỆ THUẬT TRANG TRÍ
I – KHÁI NIỆM
1. Trang trí là gì?
Theo cách hiểu thông thường, trang trí là nghệ thuật làm đẹp. Nó giúp cho cuộc sống xã hội thêm phong phú và con người hoàn thiện hơn. Ý thích làm đẹp, mong muốn cái đẹp luôn tòn tại trong mỗi con người dù người đó là ai và sống trong hoàn cảnh nào. Những ngày lễ, ngày Tết, ai cũng muốn gọn gàng sạch sẽ, mặc những bộ quần áo đẹp nhất của mình, trang tri nhà cửa sao cho hấp dân, sạch sẽ và đẹp đẻ. Đường phố được trang hoàng bằng những băng rôn, khẩu hiệu, cờ hoa v.v..
Trong các cuộc hội họp quan trọng thì việc trang trí hỏi trường được chuẩn bị rất kì lương vì nó chính là bộ mát của đơn vị đứng ra tổ chức.
Trong cuộc sống hằng ngày, rất nhiều đồ vật mà ta thương sử dụng như bát, đĩa, ấm chén, lọ, khăn bàn, quần áo, đồng hò, xe đạp, xe máy, ôtô, bàn ghế, giường tủ v.v…, tất cả đều có những họa tiết trang trí nhằm làm cho vật đó đẹp thêm, hấp dẫn và có giá trị thẩm mỹ hơn. Những hình trang trí đó rất phong phú, nhằm làm cho đồ vật đẹp hơn, tạo cho người xem cảm giác gần gũi hơn. Đó chính là nét nổi bật của nghệ thuật trang trí.
Vì vậy, trang trí là những cái đẹp do con người sáng tạo ra nhằm phục vụ cho cuộc sống, giúp cho đời sống con người và xã hội trở nên tốt đẹp và hoàn thiện hơn.
2. Trang trí giúp con người năng cao nhận thức thẩm mỹ
Có nhiều cách nhìn và cách biểu hiện trang trí khác nhau. Nó phụ thuộc vào cách sống, trình độ văn hoá và khả năng nhận biết của mỗi người. Trang trí bắt nguồn từ cuộc sống thực tế và nó quay lại phục vụ cho chính cuộc sống thực tế ấy. Cái đẹp luôn luôn được coi trọng và nó sẽ tồn tại vĩnh hàng. Còn những cái xấu, thị hiếu thẩm mỹ kém mà nó tam thời được tiếp nhận trong một thời gian nhất định rồi tự nó sẽ bị đào thải.
Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, những công trình kiến trúc và nghệ thuật có của chúng ta là cái đẹp còn trụ lại, trở thành những cột mốc đánh dấu cho giai đoạn đó như chùa Tây Phương, chùa Bút Tháp, đình Tây Đằng, phố cổ Hội An, cung đình Huế, v.v… Những đề tài được cha ông chúng ta đưa vào sử dụng và nghiên cứu sáng tạo làm nên các họa tiết trang trí trên trống đồng, đò đồng Đông Sơn, đò gốm sứ thời Lê, Nguyễn… đều được khai thác từ thiên nhiên và cuộc sống bình thường gần gũi với con người như cây cối, hoa lá, động vật, con người.
