Chương I. ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA VỆ SINH TRẺ EM
1. Đối tượng và nhiệm vụ của Vệ sinh trẻ em
1.1. Đối tượng của Vệ sinh trẻ em
Y học hiện đại có hai nhiệm vụ chính, gắn bó mật thiết và có liên quan một cách hữu cơ với nhau là chữa bệnh và dự phòng. Y học chữa bệnh có chức năng phát hiện, chẩn đoán, và điều trị bệnh, hạn chế tử vong, biến chứng, phục hồi sức khoẻ và khả năng lao động sau khi bị bệnh. Y học dự phòng thực hiện phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, hướng tới việc quan tâm đến con người và sức khoẻ của họ nhằm kéo dài tuổi thọ, góp phần tăng năng xuất lao động xã hội. Y học dự phòng thể hiện tính tích cực trong việc bảo vệ sức khoẻ cho con người, không đợi mắc bệnh mới chữa, mà tìm ra nguyên nhân gây bệnh và tai nạn trong các hoạt động và sinh hoạt hàng ngày của con người. Do đó, việc giải quyết bệnh tật và tai nạn có hiệu quả cao, có ý nghĩa kinh tế lớn, tiết kiệm được công sức, tiền của của nhân dân và đó cũng là quan điểm của nền y học xã hội chủ nghĩa – lấy y học dự phòng làm mục tiêu chính trong việc chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân.
Y học dự phòng dựa trên thành tựu của nhiều bộ môn khoa học khác nhau như giải phẫu học, sinh lí học, vệ sinh học… Trong đó, giải phẫu học là khoa học về cấu tạo và quy luật phát triển của cơ thể sống lành mạnh; nghiên cứu những quy luật đó trong mối liên hệ giữa chức năng của các cơ quan trong cơ thể với môi trường xung quanh. Sinh lí học là khoa học về các chức năng của các cơ quan, các hệ cơ quan và cơ thể nói chung; nghiên cứu những quy luật làm cơ sở cho các quá trình sống của cơ thể. Vệ sinh học là khoa học nghiên cứu về sự ảnh hưởng của các điều kiện sống đến sức khoẻ con người; nghiên cứu những biện pháp nhằm ngăn ngừa các điều kiện bất lợi cho con người và tạo điều kiện để giữ gìn sức khoẻ cho họ.
Vệ sinh trẻ em là một phần quan trọng của vệ sinh học. Vì vậy, dựa trên khái niệm “Vệ sinh học”, có thể xác định khái niệm “Vệ sinh trẻ em” như sau:
Vệ sinh trẻ em là khoa học về ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài đến sự phát triển và trạng thái sức khoẻ của trẻ em. Nó nghiên cứu những biện pháp nhằm củng cố sức khoẻ của trẻ, phát triển cơ thể một cách toàn diện, cân đối và tổ chức giáo dục trẻ hợp lí.
Các yếu tố ảnh hưởng đến sức khoẻ con người có thể chia thành ba nhóm: yếu tố di truyền; môi trường tự nhiên; môi trường xã hội.
