Bài mở đầu: NHỮNG KHÁI NIÊM
I. NHỮNG KHÁI NIỆM
1. Thế nào là vi sinh vật?
Vi sinh vật (Microorganism) là tên chung dùng để chỉ tất cả các loài sinh vật nhỏ bé, muốn thấy rõ chúng người ta phải dùng đến kính hiển vi.
* Để đo kích thước của chúng có thể dùng các đơn vị đo là:
Micromet (µm): 1 µm = 10-3 mm
Nanomet (nm): 1 mm = 10~3 µm
Anstromet (Aº): 1 A0 = 10 nm
* Các nhóm vi sinh vật chủ yếu là:
– Vi khuẩn (Bacteria)
– Năm men (Yeast, levures)
– Nấm mốc (Molds)
– Tảo vì thể (Algae)
– Nguyên sinh động vật (Protozoa)
– Ricketsia và Mycoplasma
– Xạ khuẩn (Actinomycetes)
– Virus
2. Thế nào là vi sinh vật học?
Vi sinh vật học (Microbiology) là môn khoa học nghiên cứu về hoạt động sông của các vi sinh vật.
Do vi sinh vật phân bố rộng rãi trong tự nhiên và hoạt động sống của chúng có liên quan đến nhiều ngành kinh tế quốc dân, đến nhiều lĩnh vực trong đời sống của con người nên vi sinh vật học được chia ra nhiều ngành chuyên khoa:
2.1. Vi sinh vật học đại cương
Là môn học nghiên cứu những quy luật chung nhất về hình thái, sinh lý, di truyền, nuôi cấy, phân loại vi sinh vật, nghiên cứu các kỹ thuật và phương pháp nghiên cứu vi sinh vật.
2.2. Vi sinh vật học công nghiệp
Nghiên cứu các quá trình vi sinh vật áp dụng trong công nghiệp như: lên men thực phẩm (rượu, bia, mì chính, sản xuất nấm men, protit…) sản xuất các sản phẩm y dược (kháng sinh, vitamin), sản xuất hoá chất (axeton, cổn, axit hữu cơ…) sản xuất enzym, sản xuất phân bón.
2.3. Vi sinh vật học nông nghiệp
Nghiên cứu các vi sinh vật phục vụ cho nông nghiệp như vi sinh vật trong bảo vệ thực vật, vi sinh vật đất, vi sinh vật trong chế biến bảo quản, vi sinh vật ứng dụng trong chăn nuôi.
2.4. Vi sinh vật y học
Nghiên cứu các vi sinh vật gây ra bệnh truyền nhiễm cho người, các phương pháp chẩn đoán, phòng và trị bệnh.
2.5. Vi sinh vật học thú y
Nghiên cứu các vi sinh vật gây ra bệnh truyền nhiễm cho động vật nuôi, các phương pháp chẩn đoán, phòng và điều trị bệnh.
Ngoài ra còn rất nhiều môn học chuyên ngành khác như vi sinh vật học lâm nghiệp, vi sinh vật học thuỷ sản, vi sinh vật học vũ trụ, địa vi sinh vật học… Vi sinh vật học phát triển rất nhanh đã dẫn đến hình thành các lĩnh vực chuyên sâu khác nhau: Vi khuẩn học (Bacteriology), năm học (Mycology), tảo học (Phycology), virus học (Virology).
3. Thế nào là miễn dịch học (Immunology)
Là môn học nghiên cứu về miễn dịch bao gồm các nội dung:
– Nghiên cứu các quy luật, cơ chế bảo vệ của cơ thể sinh vật trong quá trình sống.
