Bài 1: TỪ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA XÃ HỘI HỌC ĐẾN ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA XÃ HỘI HỌC GIỚI
1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA XÃ HỘI HỌC
Mỗi con người đều có một hình dáng, khuôn mặt và tính cách riêng biệt. Những nét riêng biệt, muôn hình muôn vẻ này hợp nhau lại thành các nhóm xã hội trong một xã hội đa dạng và phong phú. Cũng như vậy, mỗi ngành khoa học đều có những nét đặc thù khác biệt với các ngành khác, tạo nên bề dày hệ thống các kiến thức vĩ đại của nhân loại. Để xác định một chuyên ngành khoa học, chúng ta cần đặt ra những câu hỏi mang tính nguyên tắc như:
– Chuyên ngành ấy là gì ?
– Đối tượng nghiên cứu của nó ra sao?
– Sự gần gũi và khác biệt của nó với những ngành khoa học khác ở chỗ nào ?
Vào thế kỷ XIX, nhà triết học Pháp August Comte là người đầu tiên đã dùng tên Xã hội học (Sociology) để đặt cho một ngành khoa học xã hội mới mà ông vừa muốn tách ra khỏi Triết học và lại vừa muốn phân biệt nó với các ngành khoa học xã hội khác. Và sau này, những thế hệ kế tiếp đã coi ông như là “cha đẻ”, là người đặt nền móng cho ngành khoa học quan trọng và hấp dẫn này.
Đồng thời với việc đặt tên cho ngành khoa học này, August Comte cũng đưa ra được một bộ khung lý luận, phương pháp luận và phương pháp cơ bản đề xã hội học có thể tốn tại như một khoa học độc lập. Ngày nay, cho dù xã hội học đã phát triển khác xa với thời đại của A. Comte, đã bao hàm trong mình vô số những xu hướng và trường phái khác nhau thì những tiền đề cơ bản mà A. Comte đưa ra vẫn là những nền móng cốt yếu nhất. Xã hội giới cũng như tất cả những chuyên ngành xã hội học khác đều nảy sinh và phát triển từ một nến móng chung nhất này.
Chúng ta đều biết, từ rất lâu rồi, đã có nhiều ngành khoa học lấy xã hội làm đối tượng nghiên cứu. Những ngành khoa học này tập hợp lại dưới ngọn cờ chung của các khoa học xã hội và nhân văn. Mỗi ngành khoa học xã hội và nhân văn nói trên lại chiếm một vị trí và vai trò nhất định trong lý luận khoa học cũng như trong thực tiễn. Nói một cách cụ thể là chúng có đối tượng nghiên cứu, hệ thống lý luận, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu riêng. Chẳng hạn, nghiên cứu về kinh tế đã có Kinh tế học, dân tộc có Dân tộc học, chính trị có Chính trị học, dân số có Dân số học; nghiên cứu những sự kiện xảy ra trong quá khứ có ngành khoa học Lịch sử… Bởi vậy, việc xác định đối tượng của XHH nói chung và XHH giới nói riêng chỉ có thể được thực hiện khi khẳng định rõ được tính riêng biệt, không trùng lập của nó với những ngành khoa học xã hội và nhân văn khác.